مالیات بر ارث چیست و چرا باید پرداخت شود؟ قانون در این باره چه می گوید ؟ در این نوشتار توضیحات کاملی را از سایت ساوا اپ خواهید خواند. در قانون مالیات های مستقیم، هر شخص به هر شکلی که درآمد کسب کرده باشد و یا به هر طریق منفعت کسب کند، باید بابت آن مالیات بپردازد.
ارث هم از این قاعده مستثنی نیست. به عبارت دیگر پس از فوت یک شخص، اموال تعلق گرفته به وراث وی مصداقی از منفعت محسوب شده و مشمول مالیات می شود. به مالیاتی که باید بابت ارث پرداخت شود مالیات بر ارث گفته می شود. مالیات بر ارث در اکثر کشورهای جهان توسط دولت ها از وراث اخذ می شود و قوانین آن برای هر کشور متفاوت است.
اما الزام پرداخت مالیات بر ارث چیست؟ ماترک متوفی طبق شرع و عرف به وراث وی تعلق می گیرد. اما فروش یا آنتقال آن قبل از پرداخت مالیات امکان پذیر نیست. پس از فوت، هنوز سند اموال منقول و غیر منقول به نام شخص متوفی است. لذا طبیعی است که وراث مادامی که سند تک برگی اموال را به نام خود نکرده باشند، امکان فروش آن را نخواهند داشت. برای صدور سند به نام وراث، پرداخت مالیات و دریافت مفاصاحساب مالیات بر ارث الزامی است.
تاریخچه مالیات بر ارث در ایران
اولین قوانین مالیات بر ارث در سال 1316 به طور رسمی و ساختار یافته در ایران شکل گرفت. این قوانین تا کنون بارها دستخوش تغییر و تحولات شده است. قوانینی که امروزه برای ما کاربرد دارد در ادامه این مقاله بیان خواهد شد.
تغییرات قانون مالیات بر ارث در سال 1395
در سال 1395 قوانین مالیاتی مربوط به ارث دچار تحولات عمده ای شد. در قانون جدید نرخ ها در بسیاری از موارد تعدیل شد و کاهش یافت. در مواردی که تاریخ فوت مربوط به سال 1394 به ماقبل باشد، وراث مشمول قانون قدیم می شوند. همینطور در صورتی که تاریخ فوت سال 1395 یا بعد از آن باشد، مالیات وراث مطابق نرخ ها و قوانین جدید خواهد شد.
در قانون جدید معیار محاسبه مالیات بر ارث چیست؟
در قانون جدید، مالیات بر اساس نوع اموال و دارایی ها محاسبه می شود. در واقع نرخ مالیات برای انواع مختلف دارایی متفاوت است. نرخ مالیات چند دارایی مهم به شرح زیر است:
موجودی حساب بانکی 3%، ملک مسکونی 7.5% ارزش معاملاتی، مغازه 3% ارزش روز، خودرو 2%، ملک اداری 3%، سهام بورسی 0.75%، سهام غیر بورسی 6%، باغ و زمین 7.5% ارزش معاملاتی، انواع اوراق مشارکت 3%، حق امتیاز 10% و سایر اموال هم 10% می باشد. البته این نرخ ها برای وراث طبقه اول است. طبقه دوم و سوم به ترتیب 2 و 4 برابر نرخ های فوق باید مالیات پرداخت کنند.
در قانون قدیم معیار محسابه مالیات بر ارث چیست؟
در قانون قدیم مبنای محاسبه مالیات، صرفاً میزان ارزش ماترک است. به عبارت بهتر، هرچه ارزش کل ماترک بیشتر باشد، نرخ مالیات افزایش پیدا می کند. برای ماترک با ارزش 50 میلیون تومان به بالا نرخ مالیات به شرح زیر است:
در صورتی که وراث پدر، مادر، زن، شوهر، فرزند و نوه باشند، نرخ مالیات 35% کل ارزش ماترک می باشد. در صورتی که پدربزرگ، مادربزرگ، برادر، خواهر و یا فرزندان آن ها باشند، مالیات متعلقه 45% است. چنانچه وراث عمو، عمه، دایی، خاله و یا فرزندان آن ها باشند، مالیات مربوطه 65% خواهد شد.